Giza eboluzioaren eta egokitzapenaren azterketa Aizpitarte III kobazuloan

Giza eboluzioan, estres klimatiko handiko eta baliabide-estreseko bi une daude aitortuta, gutxienez. Bata Neardentalen gainbeheraren eta Homo Sapiensen sorreraren unea da, eta bestea Paleolitotik Neolitikorako (Mesolitikoa) igarobidea. Ziur aski, gertatu zela ulertzen badugu, eta bi giza espezieek aldaketa horien aurrean irauteko – Edo ez – Eman zuten egokitze-erantzuna, aztarnak aurki ditzakegu klima-aldaketa, biodibertsitatearen galera eta elikadura-baliabideen eta edateko uraren gero eta urritasun handiagoa ezaugarri dituen egungo krisi-paradigma globalaren aurrean.

Irailaren 7tik 10era bitartean, EvoAdaptako I+G+B taldeko arduradun Ana B. Marín-Arroyo buru duen diziplina anitzeko talde bat azterketa arkeologiko bat egiten hasi da Errenteriako Aizpitarte III haitzuloan. Azterlan hau European Research Councilek (ERC) finantzatutako ERC-Consolidator Grant – SUBSILIENCE proiektuaren barruan kokatzen da, eta bost urteko iraupena du. www.subsilience.eu

Proiektua giza biziraupeneko estrategien azterketan oinarritzen da, Europa hegoaldeko aterpeetan kokatutako funtsezko 20 aztarnategiren azterketaren bidez, zehazki Serbian, Kroazian, Italian eta Espainian. Aterpe horietako bat, penintsulako ekialdekoena, Aizpitarte III haitzuloa da.

Diziplina anitzeko teknikak aztertuz eta konbinatuz, baldintza paleoekonomikoak, paleoklimatikoak eta paleoekologikoak berreraikiko dira, planteatutako hipotesiak egiaztatzeko doitasun handiko kronologia batekin:
– Zein biziraupen-patroik (izan badira) lagundu zieten Sapienei Neardentalen gainean.
– Zer neurritan eragin zuten gorabehera klimatikoek Neardentalaren itzalketak aztertutako eremu bakoitzean, ondoren azalpen bat planteatu ahal izateko Europa mailan.

Taldeak barrunbean lan egin duen lau egunetan, hainbat lan egin dituzte 2002. urtera arte Aizpitarte III.aren kanpoaldean egindako indusketatik abiatuta, eta bere garaian Jesus Altunak zuzendu zituen. Indusketaren mozketa garbitu eta freskatu ondoren, alboetako bi handitzen hasi dira. Gainera, sedimentuaren eta balizko elementu organikoen laginak hartu dira DNA aztertzeko, eta sedimentu-lagin bat hartu da mikromorfologiako azterketa bat egiteko.

Aizpitarten lan egin duen taldea honako hauek izan dira:

Ana B. Marín-Arroyo. ERC SUBSILIENCE proiektuaren zuzendaria eta Kantabriako Unibertsitateko EvoAdapta I+G+B taldeko arduraduna https://www.evoadapta.unican.es

Olivia Rivero. Proiektuaren zuzendarikidea eta Salamancako Unibertsitateko Historiaurreko Teknologia Laborategiko zuzendaria https://labtec.usal.es

Alexandre Lefebrvre. Doktoretza ondokoa EvoAdapta taldean.

Ana Mª Mateo. Labtec laborategiko teknikaria.

Joseba Ríos-Garaizar. Bilboko Arkeologi Museoahttps://twitter.com/jorios?ref_src=twsrc%5Egoogle%7Ctwcamp%5Eserp%7Ctwgr%5Eauthor

Martin Arriolabengoa. UPV/EHUko Geologia Saila

Gainera, honako hauek ere laguntzen dute proiektu honetan:

Diego Garate. Ramón y Cajal ikertzailea Kantabriako Unibertsitateko IIIPC ikastetxean eta BeforeArt-eko zuzendaria https://www.beforeart.unican.es/es/inicio

Matthias Meyer. Max Planck Institutuko genetista https://www.eva.mpg.de/genetics/advanced-dna-sequencing-techniques/overview

Aizpitarte Elkarteko kideok dokumentazio grafiko eta logistikoko lanak egin ditugu.